Investing.com – Dünyanın gözü bugün Norveç’in başkenti Oslo’daydı. 2025 Nobel Barış Ödülü’nün kime verileceği yönündeki merak, Nobel Komitesinin kararını açıklamasıyla sona erdi. Ödül, “Venezuela halkının demokratik haklarını savunmak için yorulmak bilmeden verdiği mücadele” nedeniyle Venezuelalı muhalif lider Maria Corina Machado’ya verildi.
Venezuela’daki demokrasi mücadelesi ödül getirdi
Nobel Komitesi, Machado’nun “diktatörlükten demokrasiye adil ve barışçıl bir geçiş sağlamak için gösterdiği çabaları” gerekçe göstererek ödülü verdiğini açıkladı. Komite, Machado’nun kurucuları arasında yer aldığı Sumate adlı sivil toplum örgütüne de dikkat çekerek, “20 yılı aşkın süredir özgür ve adil seçimleri savundu.” ifadelerini kullandı.
Açıklamada ayrıca Machado’nun, Venezuela’daki muhalefeti birleştiren önemli bir figür olarak demokratik geçiş sürecine öncülük ettiği vurgulandı. Bu karar, ülkesinde uzun yıllardır süren siyasi baskılara rağmen direnişini sürdüren muhalefet hareketine uluslararası bir destek mesajı olarak yorumlandı.
Oslo’da dikkatler Trump’a çevrildi
Ödülün açıklanmasının ardından Oslo’da hem diplomatik hem de medyatik bir tedirginlik hissedildi. Bunun nedeni, ABD Başkanı Donald Trump’ın uzun süredir Nobel Barış Ödülü’ne aday olma arzusunu açıkça dile getirmesi ve bu yıl da ödülün kendisine verilmesini beklemesiydi.
Trump, dün yaptığı bir açıklamada bugüne kadar “yedi savaşı sona erdirdiğini” ve İsrail ile Hamas arasındaki çatışmaları da bitirdiğini öne sürmüştü. Ancak Komite’nin tercihini Maria Corina Machado’dan yana kullanması, Trump cephesinde hayal kırıklığı yarattı. Oslo kulislerinde, Trump’ın bu karara vereceği tepkinin ne olacağı merakla bekleniyor.
“Obama hiçbir şey yapmadan aldı” çıkışı yeniden gündemde
Trump, geçmişte de sık sık Nobel sürecini eleştirmiş ve özellikle eski Başkan Barack Obama’nın 2009’da aldığı ödüle tepki göstermişti.
Obama’nın “hiçbir şey yapmamasına rağmen” ödül kazandığını savunan Trump’ın, bu yılki karar sonrasında yeniden benzer açıklamalar yapması bekleniyor.
Maria Corina Machado kimdir?
7 Ekim 1967’de Caracas’ta doğan Maria Corina Machado, Venezuela’nın önde gelen muhalif siyasetçilerinden biri. Universidad Católica Andrés Bello’da endüstri mühendisliği eğitimi aldıktan sonra finans alanında uzmanlaştı.
1992’de kimsesiz çocuklara destek amacıyla Atenea Vakfı’nı kurdu. 2002’de seçim şeffaflığı için Súmate adlı sivil toplum örgütünü hayata geçirdi. 2010’da rekor oyla Ulusal Meclis’e seçilen Machado, 2014’te görevinden alınmasına rağmen “Vente Venezuela” partisinin lideri olarak siyasette aktif rolünü sürdürdü.
Nicolas Maduro yönetimine karşı sert muhalefetiyle tanınan Machado, 2024 devlet başkanlığı seçimleri öncesi 15 yıl süreyle siyasi yasakla karşı karşıya kalmıştı. Buna rağmen, demokratik geçiş çağrısını sürdürerek muhalefetin simge ismi haline geldi.
Geçmiş yılların ödülleri ve Nobel geleneği
2024 Nobel Barış Ödülü, dünyanın nükleer silahlardan arındırılması için yürüttüğü çalışmalar nedeniyle Japon kuruluş Nihon Hidankyo’ya verilmişti.
Nobel Ödülleri, İsveçli mucit Alfred Nobel’in vasiyetiyle 1900 yılında kurulan Nobel Vakfı tarafından veriliyor. Fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış dallarında verilen ödüllere 1969’dan itibaren ekonomi kategorisi de eklendi.
Ödüller her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta sahiplerine takdim ediliyor. Ancak tarih boyunca Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında olduğu gibi, toplam 49 kez ödül verilmediği dönemler de yaşandı.
Trump ne yapacak?
Nobel Barış Ödülü’nün açıklanmasının ardından Oslo’daki diplomatik çevrelerde en çok konuşulan konu, Donald Trump’ın bundan sonra atacağı adımlar oldu. Trump’ın sosyal medya üzerinden Nobel Komitesi’ne sert eleştiriler yöneltmesi veya kendi “barış başarılarını” öne çıkaran yeni bir kampanya başlatması bekleniyor.
Oslo’da atmosfer gergin olsa da Nobel Komitesi bu yılki seçimiyle demokrasi, sivil toplum ve insan hakları mücadelesini bir kez daha dünya gündeminin merkezine taşımış oldu.
